Çin Halk Cumhuriyeti Hakkında Genel Bilgiler
Çin Halk Cumhuriyeti (中华人民共和国) Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó
| Çin (中华人民共和国) (Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó) Çin Halk Cumhuriyeti | |
|---|---|
 Bayrak Millî amblem | |
Millî marş Gönüllüler Marşı | |
 Çin'in yeryüzündeki konumu: Koyu yeşil Çin topraklarını, açık yeşilse Çin'in hak iddiasında bulunduğu toprakları göstermektedir. | |
 Büyük Çin'deki farklı şehirlerin konumlarını gösteren bir harita (burada Tayvan, Çin'in bir parçası olarak gösterilir) | |
| Başkent | Pekin 39°55′K 116°23′D |
| En büyük şehir | Şanghay31°13′43″K 121°28′29″D |
| Resmî diller | Standart Çince |
| Tanınan bölgesel diller | Moğolca Uygurca Tibetçe Zhuangca ve diğer |
| Resmî yazı sistemi | Basitleştirilmiş Çince |
| Etnik gruplar | %91,51 Han 55 azınlık %1,30 Zhuang %0,86 Mançu %0,79 Uygur %0,79 Hui %0,72 Miao %0,65 Yi %0,62 Tujia %0,47 Moğol %0,44 Tibetli %0,26 Buyei %0,15 Koreli %1,05 diğer |
| Demonim | Çinli |
| Hükûmet | Üniter tek partili sosyalist cumhuriyet |
• Parti genel sekreteri ve devlet başkanı | Şi Cinping (习近平 Xí Jìnpíng) |
• Başbakan | Li Keçiang (李克强 Lǐ Kèqiáng) |
• Kongre başkanı | Li Çanşu (栗战书 Lì Zhànshū) |
• Konferans başkanı | Vang Yang (汪洋 Wáng Yáng) |
• Parti sekreteryası birinci sekreteri | Vang Huning (王沪宁 Wáng Húníng) |
• Disiplin ve denetleme sekreteri | Çao Leci (赵乐际 Zhào Lèjì) |
• Devlet başkan yardımcısı | Vang Çişan (王岐山 Wáng Qíshān) |
• Birinci başbakan yardımcısı | Han Çeng (韩正 Hán Zhèng) |
| Yasama organı | Ulusal Halk Kongresi |
| Tarihçe | |
• İlk hanedan | y. MÖ 2070 |
• İlk imparatorluk hanedanı | MÖ 221 |
• Cumhuriyetin kuruluşu | 1 Ocak 1912 |
• Halk cumhuriyetinin ilanı | 1 Ekim 1949 |
• Mevcut anayasa | 4 Aralık 1982 |
• Son genişleme | 20 Aralık 1999 |
| Yüzölçümü | |
• Toplam | 9.596.961 km2 (3.705.407 sq mi) |
• Kara | 9.326.410 km2 (3.600.950 sq mi) |
• Su | 270.550 km2 (104.460 sq mi) |
• Su (%) | 2.8 |
| Nüfus | |
• 2020 tahminî | 1.414.800.392 |
• 2010 sayımı | 1.339.724.852 |
• Yoğunluk | 145/km2 (375,5/sq mi) |
| GSYİH (SAGP) | 2019 tahminî |
• Toplam | 27,331 trilyon $ |
• Kişi başına | 19.520 $ |
| GSYİH (nominal) | 2019 tahminî |
• Toplam | 14,216 trilyon $ |
• Kişi başına | 10.153 $ |
| Gini (2018) | ▲ 46.7 yüksek |
| İGE (2018) |  0.758yüksek · |
| Para birimi | Renminbi (yuan; ¥) (CNY · ¥) |
| Zaman dilimi | UTC+8 (Çin Zaman Dilimi) |
| Antipot | Arjantin |
| Tarih formatı |
|
| Şebeke gerilimi | 220 V-50 Hz |
| Trafik akışı | sağ |
| Telefon kodu | +86 |
| ISO 3166 kodu | CN |
| İnternet alan adı | .cn - .中国 - .中國 |
| |
Çin, resmî adı ile Çin Halk Cumhuriyeti (kısaca: ÇHC; Çince: 
中华人民共和国, Hanyu Pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó), Doğu Asya'da Çin Komünist Partisi tarafından tek parti rejimiyle yönetilen üniter egemen devlet. Yaklaşık 1,404 milyar ile dünyanın en kalabalık, 9,6 milyon km² ile kara alanı bakımından ikinci en büyük, toplam alan açısındansa üçüncü veya dördüncü en büyük ülkesidir. Çin; 22 eyalet, beş özerk bölge, dört doğrudan yönetilen şehir ve Hong Kong ile Makao özel idari bölgesine egemendir ve Tayvan üzerinde egemenlik talebinde bulunmaktadır.
Çin; Kuzey Çin Ovası'ndaki verimli Sarı Nehir havzasında Dünya'nın ilk uygarlıklarından biri olarak ortaya çıktı. Çin'deki siyasî sistem, binlerce sene boyunca ilki yarı efsanevî Xia Hanedanı olan ırsî monarşiler veya hanedanlıklara dayalıydı. İlk hanedanlıklardan beri Çin defalarca genişledi, bölündü ve tekrar birleşti. 1912'de Çin Cumhuriyeti (ÇC), son hanedan olan Çing Hanedanı'nı devirerek Çin'in yönetimini üstlendi ve 1949'da Çin İç Savaşı'nda Halk Kurtuluş Ordusu tarafından yenilene dek Çin anakarasını yönetti. 21 Eylül 1949'da Komünist Parti, Pekin'de Çin Halk Cumhuriyeti'ni kurdu; ÇC hükûmetiyse Tayvan'a çekilip Taipei'yi de facto başkent yaptı. Hem ÇC hem de ÇHC, tüm Çin'in tek meşru hükûmeti olduğunu savunmaktadır ancak ÇHC dünya çapında daha çok tanınmakta olup çok daha fazla toprak ve insana egemendir.
1978'de ekonomik reformların uygulanmasından beri Çin ekonomisi, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olmuştur. 2016 itibarıyla nominal GSYİH açısından dünyanın ikinci en büyük, satın alma gücü paritesi (SAGP) açısındansa büyük ekonomisi ve ayrıca dünyanın en büyük mal ihracatçısı ve en büyük ikinci mal ithalatçısıdır. Çin, nükleer silahlı olduğu bilinen bir devlettir. Dünyanın en büyük aktif asker sayısına ve en büyük ikinci savunma bütçesi de Çin'dedir. ÇHC, 1971'de ÇC'nin BM'deki yerini alarak Güvenlik Konseyi'nde daimî üye olmuştur. Çin ayrıca DTÖ, APEC, BRICS, ŞİÖ, BCIM, G20 ve birçok diğer resmî ve gayriresmî çok yönlü örgütün üyesidir. Çin, özellikle Asya'da önemli bir bölgesel güçtür; üstelik son yıllarda dünya çapında giderek daha büyük bir rol oynamasıyla potansiyel süper güç olarak da nitelendirilmiştir.
Resmi Dili: Çin 56 etnik gruba sahip olup çok uluslu, çok dilli, çok lehçeli ve yazı dilinde çok karaktere sahip olan bir ülkedir. Ülkenin yaygın olarak kullanılan dili, Putonghua ve standart Çince karakterlerdir.
Resmi Para Birimi: Çin Halk Cumhuriyeti’nin kanuni ulusal para birimi RMB olup birimi Yuan ve en küçük para birimleri Jiao (on kuruş) ve Fen (kuruş) olarak ayrılmaktadır.
[> Çin Halk Cumhuriyet'in Coğrafyası
[> Çin Halk Cumhuriyetinde Biyoçeşitlilik
[> Çin Halk Cumhuriyetinde Çevre Sorunları
[> Çin Halk Cumhuriyetinde Siyaset
[> Çin Halk Cumhuriyeti İdari Yapılandırma
[> Çin Halk Cumhuriyeti Dış İlişkileri
[> Çin Halk Cumhuriyeti Sosyopolitik Sorunları, İnsan Hakları ve Reform
[> Çin Halk Cumhuriyetinde Sağlık Yönetimi <]
Yorumlar
Yorum Gönder